Nieuws

Ingeborg Deddens is casemanager dementie bij Liemosa. Ze vertelt ons wat haar werk inhoudt, wat er specifiek is en waar ze voldoening uit haalt.

Ingeborg: “Als wijkverpleegkundige kwam ik bij mensen van verschillende leeftijden, maar toen vond ik het al mooi om met ouderen om te gaan. Daarom deed ik een vervolgstudie specifiek over de doelgroep kwetsbare ouderen en ik werd lid van de stuurgroep van Keten Dementie de Liemers. Toen ik hoorde dat daar een casemanager dementie vertrok, heb ik gesolliciteerd, ben aangenomen en heb de opleiding voor casemanager dementie gevolgd.

Wijkverpleegkundige of casemanager?
Het grote verschil tussen mijn functie als wijkverpleegkundige en die van casemanager dementie is wel dat ik nu zelf meer contact heb met cliënten. Als wijkverpleegkundige coördineerde ik alle zorg die nodig was voor een groep cliënten en het waren (vooral) de verzorgenden en verpleegkundigen waarvoor ik verantwoordelijk was, die cliënten bezochten. Ik zat best vaak op kantoor. Nu bezoek ik cliënten zelf en is mijn werk toegespitst op één ziektebeeld. Er is meer ruimte om de diepte in te gaan. Ik heb de rust om naar mensen te luisteren en kan een relatie met hen opbouwen. Een huisbezoek duurt gemiddeld anderhalf uur. Je begint met een kop koffie en gaandeweg hoor je wat er echt aan de hand is of waar iemand mee zit. Ik heb wel regelmatig contact met wijkverpleegkundigen. Als blijkt dat er in een situatie veel zorg nodig is, schakel ik een wijkverpleegkundige in om mee te kijken of om de zorg te verlenen. We gaan dan samen op huisbezoek.

Wat kun je voor mensen betekenen?
Ik breng rust in een situatie. Als iemand de diagnose dementie heeft gekregen zijn er veel vragen. Ik denk mee met de cliënt en de mantelzorger, breng structuur aan, informeer over de mogelijkheden voor het moment en voor de toekomst. Ik geef voorlichting over hoe de gezondheidszorg werkt, welke wetten er zijn en wat de financiële consequenties daarvan zijn. Tevens vertel ik over het mogelijke verloop van de ziekte en ik geef voorlichting over welke benadering wel en niet werkt. Ook maak ik gebruik van een dementiebril.

Dementiebril
Met een dementiebril of Virtual Reality-bril (VR-bril), laat ik mantelzorgers als het ware in het hoofd van iemand met dementie stappen door middel van een 360 graden simulatiefilm. De mantelzorger ervaart dan waar mensen met dementie in hun dagelijkse situaties tegenaan lopen en hoe de omgeving op ze reageert. Door het gebruik van de bril en de uitleg daarbij, begrijpt de mantelzorger het gedrag van degene met dementie beter waardoor er meer begrip ontstaat. Ik leg uit hoe men beter op situaties kan reageren, ook als gedrag verandert.

Adviseren cliënt en mantelzorger
Over het algemeen geeft mijn informatie en begeleiding de cliënt en de mantelzorger veel rust. En als ‘buitenstaander’ zie ik eerder wanneer het te veel wordt voor een mantelzorger. Ik zie het, als het ziektebeeld van degene met dementie verandert. Bijvoorbeeld dat mensen warriger worden of dwaalgedrag vertonen. Dan wordt het moeilijker voor een mantelzorger.

Daarover ga ik dan in gesprek. Ik noem de mogelijkheden van respijtzorg (tijdelijk logeren),  ondersteuning door een vrijwilliger, het Lotgenotencontact, inzet van een huishoudelijke hulp en deelname aan dagactiviteiten. Het geeft lucht aan de mantelzorger om daar gebruik van te maken. Ik hoor vaak van mensen dat ze heel blij zijn dat er iemand is die vertelt wat zij kunnen verwachten of wat er gaat gebeuren als zij ‘vastzitten’ in een woud met vragen.

Welke uitdagingen zijn er voor de casemanager?
Ingeborg: “Ik vind het werk een uitdaging als mensen niets willen en alleen in de ‘ja maar…’ fase zitten. Als ik vier keer een kamer in een verpleeghuis heb aangeboden, mensen gaan kijken maar accepteren het aanbod niet, dan vind ik dat een moeilijke situatie. Vanaf het eerste huisbezoek geef ik aan dat verpleeghuizen soms lange wachtlijsten hebben, toch dringt het niet altijd tot hen door dat een wachtlijst ook voor hun situatie van toepassing kan zijn. Dat niet alles zomaar voorhanden is.”

Welke eigenschappen heeft een casemanager nodig?
Als casemanager moet je goed kunnen luisteren en analyseren, creatief zijn, grenzen aangeven en rust uitstralen. Je moet de uitdaging durven aangaan. Doordat mensen steeds langer thuis wonen, zijn er ook meer crisissituaties. Het is dan belangrijk dat je het hoofd koel houdt. Als casemanager opereer je op het gebied van verpleegkundige en maatschappelijke zorg.

Het is een solistische functie maar je werkt wel veel samen met een netwerk van professionals zoals de huisarts, praktijkondersteuner, wijkverpleegkundige, thuisbegeleider of fysiotherapeut. Daarnaast breng je het netwerk met familie en bekenden van de cliënt in kaart. En overleg je met hen. Het komt ook voor dat er geen familie of naasten zijn die een netwerk vormen, dan zoek je bijvoorbeeld naar vrijwilligers.

Waar word je blij van?
Op de vraag waar Ingeborg blij van wordt in haar werk zegt ze: “Als ik privé over mijn werk vertel, zeggen mensen dat ik helemaal begin te stralen. Dat zegt denk ik wel iets. Het werk is nooit saai, het is een dynamische functie, geeft veel voldoening als iets lukt. Het houdt je scherp. En de combinatie van de solistische functie en de samenwerking met de verschillende netwerken, vind ik fijn.

Foto: Ingeborg op huisbezoek.